راضی نگه داشتن دیگران، عادت غلطی که باید ترک بشه
راضی نگه داشتن دیگران
کمک به هم نوع یکی از اساسی ترین مولفه های انسانیت ماست، اما هر خصلت اخلاقی تا زمانی خوب به حساب می آید که از محدوده ی تعادل خارج نشود. هم افراط و هم تفریط باعث خراب شدن آن صفت خوب می شوند.
برخی افراد، تمام انرژی و تلاش خود را برای راضی نگه داشتن دیگران به کار می بندند و همین مسأله عامل استرس و نارضایتی درونی آن ها می شود. در این مقاله قصد دارم نکاتی در مورد این نوع رفتار غلط به شما بگویم.
راضی نگه داشتن دیگران چه زمانی غلط است؟
هر انسانی در قبال خودش و دیگران مسئولیت هایی دارد. مسئولیت هایی که عقل، شرع و عرف برای او تعیین می کند. تا زمانی که در چارچوب مسئولیت های خودمان حرکت میکنیم، هم ما راضی هستیم و هم طرف مقابل مان.
اما زمانی که پا از این مسئولیت ها فراتر بگذاریم (چه افراط در مسئولیت پذیری و چه تفریط و کم گذاشتن در این مسأله) یکی از طرفین ارتباط ناراضی خواهد بود و رابطه با چالش مواجه می شود.
یکی از ملاک های روشن برای غلط بودن راضی نگه داشتن دیگران این است که خواسته های دیگران را به اولویت های اصلی زندگی خودمان ترجیح دهیم. شاید در نگاه اول این افراد مهربان و فداکار به نظر برسند، اما این الگوی رفتاری غلط، آسیب های زیادی را به زندگی شخصی و خانوادگی آن ها می زند.
ویژگی های کسانی که دنبال راضی نگه داشتن دیگران هستند
چند عنوان کلی که می توان به عنوان اصلی ترین ویژگی های این افراد ذکر کرد را ذکر می کنم:
- عزت نفس پایینی دارند. این ویژگی بنیادی ترین دلیل این مشکل است.
- مهارت نه گفتن ندارند و اگر هم به کسی نه بگویند دچار حس گناه می شوند.
- نظرات دیگران برای آن ها مهم است و در قبال احساسات و تفکرات دیگران حس مسئولیت دارند.
- به خاطر انجام کارهای دیگران، خودشان را به سختی می اندازند و وقت زیادی از آن ها هدر می رود.
- با ناراحتی یا عصبانی شدن دیگران، احساس گناه به آن ها دست می دهد و خودشان را سرزنش می کنند.
- برای راضی نگه داشتن دیگران کارهایی را انجام می دهند که خودشان دوست ندارند.
- به خاطر جلب نظر و رضایت دیگران کارهایی که دوست دارند را رها می کنند.
- سعی میکنند شبیه دیگران رفتار کنند که مورد توجه و علاقه آن ها قرار بگیرند.
- برای خطاهای نکرده مدام از «ببخشید»، «متأسفم»، «شرمنده ام» استفاده می کنند.
- حتی وقتی مقصر نیستند، تقصیر رفتار دیگران را به گردن می گیرند.
شاید این افراد به واسطه تلاش برای جلب نظر و راضی نگه داشتن دیگران مورد توجه قرار بگیرند. اما از آن جا که به خودشان بی توجه هستند، از درون دچار ناراحتی و اضطراب هستند.
چرا دنبال راضی نگه داشتن دیگران هستیم؟
چند عامل اصلی برای این اتفاق وجود دارد که در این بخش به برخی از این عوامل اشاره می کنم:
عزت نفس پایین
یکی از نیازهای بنیادی انسان، نیاز به ارزشمند بودن و دوست داشته شدن است. وقتی کسی برای خودش ارزش قائل نباشد و خودش را انسان ارزشمندی نداند، این نیاز خود را در دیگران جستجو می کند.
این افراد سعی می کنند دیگران را راضی نگه دارند تا کسی آن ها را بی ارزش نداند و توسط دیگران رها نشوند و به مرور به ربات هایی گوش به فرمان تبدیل می شوند.
احساس ناامنی
ضعف های درونی ما، عامل ترس های بیرونی ما می شوند. ترس هایی مثل ترس از دوست داشته نشدن، ترس از رها شدن و… افرادی که این ویژگی را دارند با راضی نگه داشتن دیگران سعی در ترک نشدن دارند.
این افراد معتقدند که دیگران تا زمانی آن ها را دوست دارند و در کنار آن ها خواهند ماند که کارهای خوشایند آنها را انجام دهند.
کمال گرایی
کمال گرایی اگر از استاندارد خود خارج شود، افراد برای خودشان استانداردهای غیرمنطقی و گاهی غیرقابل دستیابی تعریف می کنند. بنابراین یا باید همه چیز کامل باشد، یا کار را شروع نمی کنند.
افرادی که چنین نوعی از کمال گرایی را دارند، به شدت با نظر مخالف و انتقاد مشکل دارند و به محض رسیدن یک انتقاد، استانداردهای سخت و غیر منطقی شان دوباره زیر سوال می رود. پس سعی میکنند همه را راضی نگه دارند که چیزی ناقص نباشد.
تجربیات گذشته
تصور کنید در جمعی به خاطر ابراز نظر مخالف مورد تحقیر و توهین واقع شده اید. این تجربه تلخ می تواند منجر به این شود که دیگر در هیچ جلسه ای نظرات خود را مطرح نکنید تا کسی به شما اهانت نکند. پس مدام دیگران و نظرات شان را تأیید می کنید.
اثرات مخرب راضی نگه داشتن دیگران در زندگی شخصی
این نوع رفتار تبعات مخربی بر زندگی شخصی افراد دارد که در ادامه آن ها را بررسی می کنم.
خشم و ناامیدی
هر چقدر هم عزت نفس پایینی داشته باشیم، اما نمی توانیم نیازهای اصلی خودمان را انکار کنیم. وقتی به خاطر ضعف شخصی خودمان، از خودمان برای دیگران میگذریم، خشم و نارضایتی در درون ما شکل می گیرد. دیگران مثل ما فکر و رفتار نمی کنند.
پس این از خود گذشتگی ها یک طرفه خواهد بود و بعد از مدتی احساس میکنیم که همه از ما سوء استفاده می کنند و هیچ کمکی به ما نمی کنند. همین مسأله به اندازه کافی موجب ناامیدی ما خواهد شد.
اضطراب
وقتی یک رفتار غلط و تکرار شونده در ما شکل می گیرد و نمی توانیم از شرّ آن خلاص شویم، هر لحظه منتظر تکرار مجدد این رفتار هستیم. پس هیچ وقت نمی توانیم برای زندگی خودمان برنامه ریزی دقیق و درستی داشته باشیم و اگر هم برنامه ریزی کنیم، هیچ وقت این برنامه اجرا نمی شود و از خودمان ناامید می شویم.
بنابراین همیشه و همه جا کوله باری از استرس را با خود حمل میکنیم.
ضعف اراده
کسی که بارها و بارها برای خودش برنامه ریزی داشته، اما به خاطر دیگران آن برنامه را عملی نکرده، دچار ضعف اراده می شود. از طرفی منبع اراده ی ما در طول روز محدود است و با انجام تعدادی کار، اراده ما ضعیف و ضعیف تر می شود.
کسی که اکثر وقت و انرژی اش صرف تحقق اهداف و خواسته های دیگران می شود، دیگر وقت و انرژی برای خودش ندارد.
دور شدن از خودِ واقعی تان
وقتی مدام برای راضی نگه داشتن دیگران تلاش کنید، هیچ وقت فرصت بروز استعداد و توانایی های خودتان را پیدا نمی کنید و کم کم چیزی از اصالت شخصیت شما باقی نمی ماند.
وقتی کسی شخصیت حقیقی خودش را فراموش کند، مشکلات و چالش های او در روابطش با دیگران به صورت پیچیده ای شکل می گیرد.
چالش در ارتباطات
وقتی به کسی زیاد و غیر منطقی محبت و توجه کنید، پس از مدتی این رفتار شما در نگاه او به وظیفه تبدیل می شود و کسی که رفتار شما را لطف تلقی نمی کند.
اگر روزی تصمیم بگیرید افراط در توجه و محبت به دیگران نداشته باشید و تعادل را برقرار کنید و دیگر بیش از اندازه به دیگران اهمیت ندهید، ممکن است افرادی که تاکنون دنبال جلب رضایت شان بوده اید از شما ناراحت شوند.
اگر خودتان و ارزش هایتان را در اولویت قرار دهید، دیگران هم یاد می گیرند که ارزش های شما را به رسمیت بشناسند و رابطه ای دو طرفه برای جلب رضایت هم ایجاد کنید.
چگونه دست از راضی نگه داشتن دیگران برداریم؟
در این بخش به راهکارهایی اشاره میکنم که به شما کمک میکند بدون قرباین کردن خواسته های خود، به دیگران هم اهمیت بدهید و در مدار تعادل حرکت کنید.
به یاد داشته باشید که تعادل در توجه به دیگران و گاهی بی توجهی به خواسته های آن ها و توجه بیشتر به خودتان و خواسته هایتان به معنای خودخواهی نیست. هر کسی باید یاد بگیرد در روابط متعادل رفتار کند.
راهکارهای ایجاد تعادل در راضی نگه داشتن دیگران:
- خط قرمز و محدودیت های واضحی برای خودتان تعریف کنید و به هیچ کس اجازه ندهید از آن ها عبور کند.
- مهارت نه گفتن را یاد بگیرید و اگر کسی خواسته ای فراتر از توان تان داشت، به او نه بگویید.
- خطوط قرمز و محدودیت های خود را به مرور به دیگران تفهیم کنید تا انتظارات شان را کنترل کنند و بدانند چرا گاهی از پذیرش برخی کارهای آن ها سر باز می زنید.
- برنامه ها، اهداف و اولویت های زندگی خود را مشخص کنید و به خاطر هیچ کس آن ها را زیرپا نگذارید.
- حتی اگر قصد پاسخ مثبت به درخواست کسی را دارید، از آن شخص مهلت بگیرید که راجع به درخواستش فکر کنید. با این کار به دیگران نشان می دهید که برای زندگی تان برنامه دارید و به خاطر آن ها در برنامه های خود تغییر ایجاد کرده اید.
- روابط یک جاده ی دوطرفه است. هیچ وقت اجازه ندهید در رابطه شما فقط دهنده باشید و نقش گیرنده را نداشته باشید. اگر چنین رابطه ای دارید باید تعادل را در آن ایجاد کنید.
- مهارت قاطعانه تصمیم گرفتن و قاطعانه صحبت کردن را بیاموزید.
حرف آخر
همه ی ما در طول زندگی مان تلاش میکنیم که رضایت دیگران را جلب کنیم. اما در این میان برخی از ما فقط به رضایت دیگران توجه داریم و خودمان را فراموش کرده ایم.
اگر دنبال ایجاد یک رابطه ی سالم و پایدار هستید، این روند (راضی نگه داشتن دیگران) قطعا با هدف شما در رابطه ی درست در تضاد است و به زودی روابط تان از طرف خود شما به چالش های جدی میرسد.
یه توصیه درجه یک:
ارتباط موثر یکی از مهارت های ضروری زندگی هر کدام از ماست. توصیه میکنم دوره رایگان ارتباط موثر را دانلود و مشاهده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید